Door alle discussies over de oneerlijke biedingspraktijken is er ineens veel aandacht voor openbare biedensystemen voor de aankoop van woningen.
Wij vinden het een goed moment om eens te kijken naar al die biedingsysstemen. Welke vormen zijn er in Nederland en biedingsoplossingen zijn er in het buitenland. En werken ze?
Even een verplichte inleiding. De spanning zit al een tijdje in de lucht, omdat al jaren achter elkaar de woningprijzen stijgen. Steeds meer kranten en websites schrijven over de steeds maar hogere prijzen.
Starters worden vaak als verliezers hiervan aangewezen. Zoekend naar een oorzaak en een oplossing voor het probleem, wordt de rol van makelaars niet ontzien.
De discussie rond de biedingspraktijken in de woningmarkt begon los te barsten door het artikel met de bovenstaande titel in Trouw op 20 maart 2021 van Nikki Brands en Sven van Diepen en Marte de Vries.
Zij deelden de ervaringen van kopers. De kopers hadden meegemaakt dat aankoopmakelaars vlak voor sluiting van de biedingsdeadline contact opnam met de verkoopmakelaar: 'Wat het is hoogste bod?' Met als schrijnend resultaat dat kopers een woning gegund kregen, omdat zij 1.000 meer hadden geboden dan de 2e bieding.
Vanaf toen gingen er steeds meer stemmen op dat er iets moet gebeuren. Vereniging Eigen Huis lanceerde een Meldpunt oneerlijke biedingspraktijken.
Niet verrassend. Vereniging Eigen Huis doet zich graag voor als belangenvertegenwoordiger van woningeigenaren. Vereniging Eigen Huis is een combinatie van een vereniging en een set bedrijven die gezamenlijk 32 miljoen omzet. Daar kunnen wij nog wat van leren.
De grote makelaarsverenigingen VBO en NVM mengde zich ook in het debat. Er was voor de verenigingen veel aan te legen, omdat:
Er is voor de NVM veel aangelegen om de publieke opinie over makelaars goed te houden. Hun eigendom, woningwebsite Funda, ligt namelijk onder vuur omdat er partijen zijn die zeggen dat Funda door machtmisbruik de positie van makelaars onnodig belangrijk maakt.
Als gevolg van alle aandacht werden er kamervragen gesteld aan verantwoordelijk Minister Ollongren. Zij moest als Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties reageren op kamervragen over dit onderwerp.
Dat leverde parels van zinnen op, als deze: 'Als gevolg van de stijgende woningprijzen moet er steeds meer betaald worden voor een koopwoning.'
De kamerbrief kwam niet verder dan een aanmoediging voor meer transparantie. Er werden geen grote ingrepen aangekondigd. Zie hier de complete kamerbrief (PDF).
Een aantal handige partijen namen contact op met de media om hun biedingsyssteem in de aandacht te brengen. Een aantal van deze biedingsplatformen bestonden al een tijdje, maar kregen door de discussie nieuwe aandacht.
Hieronder lees je over de verschillende vormen van het openbaar bieden in Nederland en het Buitenland.
Wat het proces nog iets complexer maakt, en dit geldt voor alle biedingsystemen, is dat de wettelijke bedenktijd blijft gelden. Je kunt er als koper dus nog steeds vanaf.
NVM Online Bieden
De NVM biedt de mogelijkheid aan om een woning met openbare biedingen te verkopen.
NVM Online Bieden is een biedingsvorm waar de biedingen openbaar zichtbaar zijn tijdens het proces. De namen van de bieders zijn onherkenbaar (ze krijgen een kenmerk mee). Ook is zichtbaar of er met voorbehouden is geboden.
Het platform biedt ook de mogelijkheid om een Autobot in te stellen. Dit is een tool die voor jou automatisch boven het laatste bod biedt, totdat het door jouw ingestelde limiet is bereikt.
Anders dan bij een veiling, wordt de woning niet automatisch gegund aan de hoogste bieder. De verkoper bepaalt uiteindelijk aan wie de woning wordt gegund.
Het oordeel:
+ Biedingen tijdens proces zichtbaar
+ Automatisch bieden met Autobot
- Alleen verkopers met een NVM-makelaar
o Namen van de bieders niet zichtbaar
o Gunning blijft de keuze van de verkopers
De Gratis Makelaar
De Gratis Makelaar heeft een biedingssysteem dat heel erg lijkt op die van de NVM. Het grote verschil is dat gebruikers een pseudoniem gebruiken voor hun biedingen.
De Gratis Makelaar is een VBO-makelaar die jou als verkoper veel zelf laat doen. De kosten hiervoor worden als veilingfee bij de koper in rekening gebracht.
Bieden en Wonen
Ook het biedingsplatform van Bieden en Wonen lijkt heel erg op het NVM model. Ook zij hebben een autobot-vairant: Proxy Bod.