Huis kopen met hypotheek en studieschuld
Heb je een studieschuld en wil je dolgraag een huis kopen? Een studieschuld zorgt ervoor dat je minder hypotheek kunt krijgen. Maar het hoeft het kopen van een huis zeker niet in de weg te zitten. In dit artikel lees je alles over het kopen van een huis met hypotheek en een studieschuld. Veel succes met de zoektocht naar je droomwoning!
Ga direct naar:
- Een huis kopen met een studieschuld, kan dat?
- Wat voor invloed heeft een studieschuld op een hypotheek?
- Rekenvoorbeelden onder het oude en nieuwe stelsel
- Is het slim om extra studieschuld af te lossen als je een huis wilt kopen?
- Laat jouw maximale hypotheek berekenen
Een huis kopen met een studieschuld, kan dat?
Ja, het is mogelijk om een woning te kopen als je een studieschuld hebt. Je kunt nog steeds een hypotheek afsluiten, maar de studieschuld verlaagt wel het maximale bedrag dat je kunt lenen. De hypotheekverstrekker houdt er namelijk rekening mee dat jij een bepaald bedrag per maand nodig hebt voor aflossing van de studieschuld. Dat bedrag kun je niet uitgeven aan je hypotheek.
De normen van het Nibud bepalen welke percentages van je bruto-inkomen je mag uitgeven aan hypotheeklasten. Hypotheekverstrekkers moeten zich aan deze regels houden.
Wat voor invloed heeft een studieschuld op een hypotheek?
Een studieschuld verlaagt het maximale bedrag dat je kunt lenen. Hoe zwaar jouw studieschuld meetelt voor het berekenen van jouw maximale hypotheek, is afhankelijk van de periode waarin de schuld is ontstaan:
- Als je voor 1 september 2015 bent begonnen met studeren, dan val je onder het ‘oude stelsel’. Je moet jouw studieschuld dan nog binnen 15 jaar aflossen. Voor het berekenen van jouw maximale hypotheek wordt er in 2023 gerekend met een maandelijkse last van 0,75% van het startbedrag van je studieschuld (je totale lening).
- Als je na 1 september 2015 bent begonnen met studeren, dan heb je te maken met de regels van het ‘nieuwe stelsel’. Dit betekent dat je jouw studielening binnen 35 jaar mag terugbetalen. Voor het berekenen van jouw maximale hypotheek wordt er in 2023 gerekend met een maandelijkse last van 0,35% van het startbedrag van je studieschuld (je totale lening).
De maandelijkse last waarmee wordt gerekend wordt ook wel de ‘wegingsfactor’ genoemd. Deze wegingsfactor is het percentage van de originele studieschuld dat wordt afgetrokken van de maximale maandelijkse woonlast.
De wegingsfactor is hoger voor een studieschuld in het oude stelsel, omdat deze binnen 15 jaar (een kortere periode) moet worden terugbetaald. Dit betekent dat je maandelijks minder hypotheeklasten kunt terugbetalen. Een studieschuld onder het oude stelsel heeft dus meer invloed op je hypotheek dan een studieschuld onder het nieuwe stelsel.
Gevolgen hogere rente op studieschuld
De wegingsfactor waarmee de hypotheekverstrekker rekent, is afhankelijk van de rente die je betaalt over je studieschuld. Deze rente ligt hoger voor schulden onder het oude stelsel, omdat deze binnen een kortere periode moeten worden afgelost. De rente is aan het stijgen; hierdoor stijgt ook de wegingsfactor. Hieronder lees je welke invloed dit heeft.
De rente over je studieschuld wordt vastgesteld na afloop van je studie. Dit rentepercentage staat vervolgens voor 5 jaar vast. De rente stond jarenlang op 0%. In 2023 steeg de rente naar 0,46% voor studieschulden in het nieuwe stelsel en naar 1,78% voor studieschulden in het oude stelsel.
Rente in 2024
Volgens DUO stijgt de rente in 2024 zelfs naar 2,56%. Dit percentage gaat gelden voor beide stelsels. Dit zal ook invloed hebben op de wegingsfactor waar hypotheekverstrekkers mee werken.
Lees meer over hypotheken:
Rekenvoorbeelden onder het oude en nieuwe stelsel
Zoals je nu weet, rekenen hypotheekverstrekkers niet met het daadwerkelijke bedrag dat je maandelijks kwijt bent aan je studieschuld. Ze leggen een wegingsfactor (wettelijk vastgesteld percentage) over je oorspronkelijke lening.
Hoe hoog dat percentage is, is afhankelijk van de volgende twee factoren:
- Of je onder het oude of nieuwe stelsel valt
- Het jaar waarin je gaat aflossen (dit jaar bepaalt het rentepercentage over je studieschuld)
Nog niet begonnen met aflossen?
Ben je net afgestudeerd of gestopt met je studie? Je hoeft nog niet meteen te starten met het aflossen van je studieschuld. Als je een hypotheek aanvraagt, houdt de hypotheekverstrekker er wel rekening mee dat je in de toekomst gaat aflossen. Omdat de rente voor dat moment nog niet vaststaat, rekenen ze met een percentage dat iets boven de huidige percentages ligt. Hiermee houden ze rekening met eventuele rentestijgingen over studieleningen.
Rekenvoorbeeld maximale hypotheek ‘oude stelsel’
Val je onder het oude stelsel? In 2023 betaal je 1,78% rente over je studieschuld bij een aflossingsperiode van 15 jaar. Dit betekent dat er wordt gerekend met een wegingsfactor van 0,75%. Als je een studieschuld hebt van €30.000,- trekt de hypotheekverstrekker €225,- (0,75% x 30.000) af van je maandelijks te besteden hypotheeklasten. Stel dat je maandelijks een hypotheek van €1000,- kunt betalen, dan wordt jouw maximale hypotheek dus €775,-.
Rekenvoorbeeld maximale hypotheek ‘nieuwe stelsel’
Val je onder het nieuwe stelsel? In 2023 betaal je 0,46% rente over je studieschuld. Dit betekent dat er wordt gerekend met een wegingsfactor van 0,35%. Bij eenzelfde studieschuld van €30.000,- geldt hier dat de hypotheekverstrekker €105,- (0,35% x 30.000) aftrekt van je maandelijks te besteden hypotheeklasten. Jouw maximale hypotheek is dan dus €895,- per maand.
Let op: jouw studieschuld is slechts één van de factoren die meeweegt bij het bepalen van jouw maximale lening. Hoeveel je uiteindelijk echt kunt lenen, is afhankelijk van meerdere factoren. Denk aan je inkomen, eventuele andere schulden, het type hypotheek dat je neemt en de rest van jouw situatie.
Je studieschuld kan als gevolg hebben dat je een paar duizend tot tienduizenden euro’s minder hypotheek kunt krijgen. Om die reden kiezen sommige mensen ervoor om extra studieschuld af te lossen. Daarover lees je hieronder meer.
Is het slim om extra studieschuld af te lossen als je een huis wilt kopen?
Hypotheekverstrekkers rekenen met de beginstand van jouw hypotheekschuld. Ze houden dus geen rekening met de maandelijkse aflossingen die jij al hebt gedaan. Hierdoor kun je vaak duizenden euro’s minder lenen, ook als je al een (groot) deel hebt afgelost.
In het geval je extra aflost op je studieschuld, wordt dit bedrag afgetrokken van het totaalbedrag waarmee wordt gerekend. Als we het hebben over extra aflossen, gaat het niet over jouw standaard maandelijkse bedrag aan aflossing, maar over een extra bedrag.
Los je extra af, dan kun je DUO vragen om de maandelijkse aflossingen opnieuw te berekenen. Het maandbedrag wordt dan verlaagd, waardoor je (bij de meeste banken) meer kunt lenen. Vraag je hypotheekadviseur welke banken wel of geen rekening houden met extra aflossingen. Let wel op: dit zijn de kosten voor hypotheekadvies.
Goed nieuws! Vanaf 1 januari 2024 gaat er een nieuwe regel in waarbij de hypotheekverstrekker niet langer rekent met het oorspronkelijke bedrag van je studieschuld, maar met wat je maandelijks terugbetaalt. Als je extra hebt afgelost, betekent dit dus meteen dat je meer kunt lenen! Leer hier meer over de nieuwe regels voor hypothecaire leningen met een studieschuld.
Let op: gebruik niet al je spaargeld om extra aflossingen te doen. Het is belangrijk om voldoende geld over te houden voor het betalen van de andere kosten bij het kopen van een huis. Denk aan kosten voor de notaris en kosten voor een aankoopmakelaar. Je kunt deze niet betalen vanuit je hypotheek.
Rekenvoorbeeld extra aflossingen
We nemen weer dezelfde situatie als in het vorige rekenvoorbeeld onder het nieuwe stelsel.
Stel:
- Je had een originele studieschuld van €30.000,-
- Je hebt €10.000,- extra afgelost, dus er blijft een studieschuld van €20.000,- over
- Je hebt maandelijks €1.000,- te besteden aan hypotheeklasten (zonder aftrek studieschuld)
- In 2023 betaal je 0,46% rente over je studieschuld
- Er wordt gerekend met een wegingsfactor van 0,35%
De hypotheekverstrekker trekt nu €70,- (0,35% x €20.000,-) af van je maandelijks te besteden hypotheeklasten. Je maximale hypotheek is dus €930,- per maand. Zonder extra aflossing was dit nog €895,- per maand. Dit scheelt je duizenden euro’s op je maximale hypotheekbedrag.
Kabinetsplannen: rekenen met actuele stand van studieschuld
Bij het berekenen van je maximale hypotheekbedrag rekent de hypotheekverstrekker met het startbedrag van jouw studieschuld. Oftewel: het originele bedrag, zonder rekening te houden met aflossingen.
Het kabinet wil dit veranderen naar een rekenmethode waarbij wordt gerekend met de actuele stand van de studieschuld, in plaats van met het origineel geleende bedrag. Als dat wordt doorgevoerd, kun je een hoger hypotheekbedrag lenen. Het is nog onbekend wanneer het voorstel wordt doorgevoerd.
Vanaf 1 januari 2024 verandert dit. Er wordt vanaf dat moment gerekend met de actuele lasten van je studieschuld, in plaats van met het origineel geleende bedrag. Als dat wordt doorgevoerd, kun je een hoger hypotheekbedrag lenen als je extra hebt afgelost.
Wil je graag een woning kopen? Je vergroot je kansen aanzienlijk met een aankoopmakelaar aan je zij. Meld je aan via Mijn Verkoopmakelaar en vind snel en gemakkelijk de beste makelaars uit jouw buurt. Plan als je wilt ook een gratis gesprek met een hypotheekadviseur. Hij of zij berekent voor je hoeveel je kunt lenen, rekening houdend met jouw studieschuld. Stel direct al je andere vragen. Succes!
Vind een aankoopmakelaar
Lees meer over het kopen van een woning:
Vind een aankoopmakelaar in de grote Nederlandse steden:
Veelgestelde vragen over hypotheken en een studieschuld
Kun je een huis kopen met een studieschuld?
Ja, je kunt een huis kopen met een studieschuld. Een studieschuld verlaagt wel het maximale bedrag dat je kunt lenen (als je een hypotheek nodig hebt).
Hoeveel invloed heeft een studieschuld op je hypotheek?
Hoe zwaar jouw studieschuld meetelt voor het berekenen van jouw maximale hypotheek, is afhankelijk van het stelsel waar je onder valt. Als je voor september 2015 bent begonnen met studeren, dan val je onder het oude stelsel. Ben je daarna begonnen met studeren, dan val je onder het nieuwe stelsel.
- Onder het oude stelsel moet je jouw studieschuld binnen 15 jaar aflossen. Voor het berekenen van jouw hypotheek wordt er in 2023 een maandelijkse last van 0,75% x het startbedrag van je studieschuld afgetrokken van je maximale hypotheeklasten
- Onder het nieuwe stelsel moet je jouw studieschuld binnen 35 jaar aflossen. Voor het berekenen van jouw hypotheek wordt er in 2023 een maandelijkse last van 0,35% x het startbedrag van je studieschuld afgetrokken van je maximale hypotheeklasten
Bekijk onze rekenvoorbeelden onder beide stelsels voor de verschillen.
Is het handig om extra studieschuld af te lossen als je een huis wilt kopen?
Ja, het kan handig zijn om extra studieschuld af te lossen als je een huis wilt kopen. De hypotheekverstrekker berekent jouw maximale hypotheek namelijk aan de hand van het startbedrag van jouw lening. Ook als je ondertussen al een groot gedeelte hebt afbetaald aan de hand van jouw maandelijkse aflossing.
Als je extra aflost, wordt dit bedrag afgetrokken van het totaalbedrag waarmee wordt gerekend. Je kunt bij veel banken dan een hogere hypotheek krijgen. Let op: niet alle hypotheekverstrekkers houden rekening met extra aflossing.
Goed om te weten! Vanaf 1 januari 2024 gaat er een nieuwe regel in waarbij de hypotheekverstrekker niet langer rekent met het oorspronkelijke bedrag van je studieschuld, maar met wat je maandelijks terugbetaalt. Als je extra hebt afgelost, betekent dit dus meteen dat je meer kunt lenen!
Krijg je een BKR-registratie vanwege je studieschuld?
Nee, jouw studieschuld staat niet geregistreerd bij Bureau Krediet Registratie (BKR). Een hypotheekverstrekker weet dus niet of jij wel of geen studieschuld hebt. Bij het aanvragen van een hypotheek vraagt de bank je wel naar een eventuele studieschuld. Hypotheekverstrekkers moeten namelijk rekening houden met jouw schulden bij de berekening van jouw maximale hypotheek.
Kan de bank mijn studieschuld inzien?
Sinds oktober 2021 bestaat er een directe koppeling tussen DUO en het netwerk waar banken informatie uit kunnen halen. Banken kunnen via dit systeem direct zien of je een lening bij DUO hebt. Banken mogen hier niet zomaar in kijken, ze hebben hiervoor toestemming van jou nodig. Steeds meer hypotheekverstrekkers vragen om deze toestemming. Geef je geen toestemming, dan kun je vaak geen hypotheekaanvraag doen.
Mag je je studieschuld verzwijgen?
Nee, het is wettelijk verplicht om je studieschuld op te geven bij het aanvragen van een hypotheek. Het is ook zeker niet handig om een studieschuld te verzwijgen:
- Ten eerste wil je niet dat het hypotheekbedrag straks zo hoog is, dat je moeite krijgt met het betalen van je maandlasten.
- Ten tweede kan het verzwijgen van een studieschuld worden gezien als fraude. Als de bank er achter komt dat je je schuld hebt verzwegen, kan de bank het volledige hypotheekbedrag opeisen. In de praktijk wordt dit niet vaak gedaan.
- Ten derde kan het verzwijgen van je studieschuld gevolgen hebben voor de uitkering van de Nationale Hypotheek Garantie, als je daar gebruik van maakt. Het gevolg kan zijn dat je zelf verantwoordelijk bent voor het afbetalen van een eventuele restschuld.
Waarom rekent de bank met de complete studieschuld?
De bank rekent met jouw complete studieschuld, omdat de maandelijkse aflossing aan DUO wordt berekend over het startbedrag. Dit is een vast bedrag over de gehele looptijd. Los je extra af, dan gaat het maandelijkse bedrag dat je aan DUO terugbetaalt naar beneden. De meeste banken houden daarom rekening met extra aflossing bij het bepalen van het maximale hypotheekbedrag.
Mijn partner heeft een studieschuld. Telt dit mee bij de berekening van onze hypotheek?
Ja, dit telt mee bij de maximale hypotheek die jullie samen kunnen krijgen. Jullie inkomens en schulden worden op één hoop gegooid. De bedragen worden dus bij elkaar opgeteld en jullie ontvangen samen een maximale hypotheekberekening.
Wil je in je eentje een woning kopen? In dat geval telt de studieschuld van je partner niet mee. Je draagt de hypotheek in dat geval alleen, dus alleen jouw inkomen en schulden zijn van toepassing.