Wat gebeurt er met de hypotheek na overlijden van je partner?

Het overlijden van je partner is niet alleen emotioneel zwaar, maar brengt ook veel financiële vragen met zich mee. Je vraagt je misschien af wie de woning erft, hoe het verder gaat met de hypotheek en of je in de woning kunt blijven wonen. In dit artikel geven we antwoord op zoveel mogelijk vragen. 

Let op: De informatie in dit artikel informeert je in zijn algemeenheid, maar het is onmogelijk om alle scenario’s en uitzonderingen te bespreken. Neem daarom altijd contact op met een hypotheekadviseur, om te zien wat er mogelijk is in jouw specifieke situatie.

Wie erft (het aandeel van je overleden partner in) de woning?

Als je partner overlijdt, dan erven de erfgenamen diens bezittingen en schulden. Wie precies als erfgenaam wordt aangemerkt, is geregeld in een testament of per wet. Als er een testament is, dan geldt de verdeling van de nalatenschap die daarin is vastgelegd. Is er geen testament, dan wordt de nalatenschap verdeeld volgens de wettelijke regels. Hieronder lees je hoe deze wettelijke verdeling werkt.

Getrouwd (of geregistreerd partnerschap) in gemeenschap van goederen

Waren jij en je partner getrouwd of hadden jullie een geregistreerd partnerschap? Als dat in gemeenschap van goederen was, erf jij het aandeel van jouw partner in de woning. Het maakt hierbij niet uit wie het huis aanvankelijk heeft gekocht en wanneer dit was. Alle huwelijken die vóór 2018 zijn aangegaan, werden standaard in gemeenschap van goederen gesloten, tenzij je hiervan bent afgeweken met huwelijkse voorwaarden.

Zijn er ook kinderen die erfgenaam zijn? Voor hun erfdeel hebben ze een vordering op jou, als langstlevende ouder. Ze ontvangen pas hun erfdeel als jij bent overleden. De exacte regeling kan variëren afhankelijk van testamentaire bepalingen en wettelijke regels. 

Getrouwd (of geregistreerd partnerschap) in beperkte gemeenschap van goederen

Vanaf 2018 worden alle huwelijken in ‘beperkte gemeenschap van goederen’ gesloten. Alle bezittingen en schulden die je partner vóór het huwelijk heeft verkregen, blijven hierdoor gescheiden. Alle bezittingen en schulden die tijdens het huwelijk werden verkregen, worden wel gedeeld. 

Is de woning dus door je partner aangekocht vóór het huwelijk, dan ontvang je niet automatisch zijn of haar aandeel in het huis. Is de woning door jullie samen aangekocht tijdens het huwelijk, dan ontvang je dat aandeel wel.

Getrouwd (of geregistreerd partnerschap) onder huwelijkse voorwaarden

Hebben jullie speciale huwelijkse voorwaarden (of partnervoorwaarden) opgesteld? Dan hebben jullie al nagedacht over de verdeling van jullie bezittingen en schulden toen jullie in het huwelijksbootje traden. Bij overlijden van een partner gelden deze regels voor de verdeling van de nalatenschap. De kans is groot dat jullie ook al bij de notaris hebben vastgelegd wat de gevolgen zijn voor de hypotheek. 

Samenwonend, met of zonder een samenlevingscontract

Woonde je samen met je partner, maar waren jullie niet getrouwd en hadden jullie geen geregistreerd partnerschap? Dan ben je niet automatisch de erfgenaam van je partner, tenzij dit in een testament is vastgelegd. Dit betekent niet meteen dat je niet in het huis kunt blijven wonen. Als jullie een samenlevingscontract bij de notaris hebben opgesteld en daarin een verblijfsbeding is opgenomen, kun je mogelijk in de woning blijven.

Een verblijfsbeding is een bepaling in het samenlevingscontract waarin staat wat er gebeurt met de woning als een van de partners overlijdt. Een verblijfsbeding in een samenlevingscontract impliceert niet automatisch dat de overlevende partner in de woning kan blijven wonen. Het hangt af van de specifieke voorwaarden van het contract en de bereidheid van de erfgenamen om dit te accepteren.

Was je partner eigenaar, of waren jullie samen eigenaar?

Je weet nu wie de erfgenamen zijn van je overleden partner. De vraag die nu aan de orde is, is wie er als eigenaar van de woning staat geregistreerd. Is dat je overleden partner, of waren jullie dat samen?

Was je overleden partner eigenaar van de woning?

Als je overleden partner alleen eigenaar was van de woning, dan ontvangen de erfgenamen het volledige eigendom van de woning. 

Ben jij erfgenaam?

Ben jij de erfgenaam, dan ben jij verantwoordelijk voor het betalen van de hypotheeklasten. Als je de hypotheeklasten in je eentje kunt dragen, dan kun je aan de hypotheekverstrekker vragen of je de hypotheek op jouw naam kunt zetten. Kun je de lasten niet alleen dragen, dan kan een uitkering vanuit een nabestaandenpensioen of een overlijdensrisicoverzekering (indien van toepassing) de lasten verlichten. 

Lees hier meer over het erven van een woning

Ben jij geen erfgenaam?

Ben je geen erfgenaam, maar is er wel een verblijfsbeding opgenomen in een samenlevingscontract? Dan kun je waarschijnlijk (tijdelijk) in de woning blijven. Wat er precies gebeurt, is afhankelijk van de bepaling en de bereidwilligheid van de erfgenamen. 

Als je interesse hebt om de woning over te nemen, kun je dit bespreken met de erfgenamen. Zij kunnen ervoor kiezen om hun deel van het eigendom aan jou te verkopen. Dit vereist wel dat alle erfgenamen hiermee akkoord gaan. Laat je goed adviseren door de juiste professionals tijdens dit proces.

Waren jullie beiden eigenaar van de woning?

Als jullie het huis gezamenlijk hebben gekocht, ben je voor een deel eigenaar van het huis. Het deel van je partner gaat naar zijn of haar erfgenamen, zoals bepaald door het testament of, bij afwezigheid daarvan, door het wettelijk erfrecht. 

Ben jij erfgenaam?

Ben jij de erfgenaam, dan krijg jij het volledige eigendom van de woning, inclusief de volledige hypotheeklasten. Als je de lasten in je eentje kunt dragen, dan kun je de hypotheekverstrekker vragen om de hypotheek over te nemen. De bank onderzoekt dan of jij de lasten in je eentje kunt dragen. Hiervoor heeft de bank een verklaring van erfrecht nodig, die je kunt opvragen bij de notaris. 

Is het lastig om de lasten in je eentje te dragen, dan kun je (een deel van) de extra hypotheeklasten mogelijk betalen met een nabestaandenpensioen, erfenis van je partner, of een uitkering vanuit een overlijdensrisicoverzekering. Ook kun je mogelijk boetevrij aflossen op de hypotheek bij het overlijden van je partner. Een hypotheekadviseur kan dit voor je uitzoeken.

Ben jij geen erfgenaam?

Ben jij geen erfgenaam, dan blijf je voor de helft eigenaar van de woning. De erfgenamen van je overleden partner zijn voor de andere helft eigenaar. Is er een verblijfsbeding vastgelegd in een samenlevingscontract, dan kun je misschien (afhankelijk van de voorwaarden) in de woning blijven wonen. 

Als dat niet zo is, zul je met de erfgenamen moeten overleggen als je in de woning wilt blijven wonen. Mogelijk kunnen zij hun deel van de woning aan jou verkopen. Het is verstandig om advies in te winnen bij een notaris, hypotheekadviseur of juridisch adviseur als je hiermee te maken krijgt.

Het erven van een woning

Heb je vragen over onze dienst? Neem contact met ons op!

Wat zijn de mogelijkheden voor het betalen van de hypotheeklasten?

Heb je moeite met het betalen van de (extra) hypotheeklasten na het overlijden van je partner? Mogelijk kun je deze lasten zelf dragen, of betalen vanuit een nabestaandenpensioen of een erfenis van je partner. Bij veel hypotheekverstrekkers is het bovendien mogelijk om boetevrij af te lossen wanneer je partner overlijdt. Neem contact op met je hypotheekadviseur om de specifieke mogelijkheden te bespreken.

Uitkering vanuit een overlijdensrisicoverzekering

Zoek ook uit of er een overlijdensrisicoverzekering (ORV) aan de hypotheek gekoppeld is. Vaak is dit het geval, en omdat je partner tijdens de looptijd is overleden, kun je vanuit deze verzekering een uitkering ontvangen. Dit bedrag kun je gebruiken om een deel van de hypotheek af te lossen, waardoor je maandlasten niet opeens heel hoog worden. 

Je hebt alleen recht op de uitkering als jij als begunstigde vermeld staat op de verzekering. Wanneer de verzekering is gekoppeld aan de hypotheek, wordt de uitkering automatisch aan de hypotheekverstrekker betaald, die het bedrag gebruikt om (een gedeelte van) de hypotheek af te lossen.

Is er geen sprake van een zogenoemde ‘verpande polis’? Dan is het soms ook mogelijk om de uitkering voor andere dingen te gebruiken. Neem contact op met je hypotheekadviseur om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn. Dit alles is namelijk afhankelijk van de polisvoorwaarden, de hypotheek en de belastingregels.

Hypotheek met NHG

Als je partner overlijdt en je een hypotheek hebt met NHG, zijn er verschillende mogelijkheden om jouw situatie te verlichten. Zo kan een eventuele restschuld worden kwijtgescholden als je jouw woning moet verkopen, omdat je de lasten niet in je eentje kunt dragen. Je moet dan wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. 

Daarnaast kun je onder de Woonlastenfaciliteit meer tijd krijgen om een oplossing te vinden voor het betalen van de lasten. Hierdoor kun je voorkomen dat je jouw woning gedwongen moet verkopen. Een hypotheekadviseur kan je ook hierover informeren en adviseren.

Het verkopen van de woning

In sommige gevallen is het helaas zo dat je de woning zult moeten verkopen, omdat je de lasten niet alleen kunt dragen. Als je de enige erfgenaam bent van je partner, is de verkoop van de woning makkelijk te regelen. Breng een bezoek aan de notaris om een verklaring van erfrecht bij het Kadaster te laten inschrijven. Daarna kun je de woning verkopen onder jouw voorwaarden.

Als je slechts voor de helft eigenaar bent van de woning, moet je samen met de andere eigenaren (de erfgenamen van je overleden partner) beslissen wat er gaat gebeuren. Om de woning te kunnen verkopen, moeten jullie het hierover eens zijn. Er is een notariële akte van de notaris nodig waarin alle mede-eigenaren instemmen tot verkoop. 

Als de woning is verkocht, krijgt iedereen een deel van de verkoopopbrengst, die gelijk is aan het eigendomsaandeel. Als je de helft van de woning bezit, ontvang je dus de helft van de verkoopopbrengst, na aftrek van eventuele hypotheekschulden en kosten. 

Van de verkoopopbrengst kan de hypotheek worden afbetaald. Een eventuele overwaarde kun je gebruiken voor het kopen van een andere woning. Als je goedkoper gaat wonen, houd je wellicht een gedeelte van het geld over. 

Lees hier wat je allemaal met de overwaarde van je woning kunt doen

Ontdek meer over het verkopen van een woning

Huis Verkopen: alles wat je moet weten

5 Tips om vraagprijs te bepalen

Huis verkopen op oudere leeftijd

Huis verkopen met of zonder makelaar?

Tips voor het verkopen van het ouderlijk huis

Huis ouders verkopen vanwege verhuizing naar verzorgingshuis

Heb je vragen over onze dienst? Neem contact met ons op!

Wat gebeurt er met een aflossingsvrije hypotheek na overlijden?

Als erfgenaam neem je (het gedeelte van) de aflossingsvrije hypotheekschuld over van je overleden partner. Bij verkoop van de woning wordt deze schuld in één keer afgelost, mits er geen restschuld is. Het is verstandig om advies in te winnen bij een hypotheekadviseur als je te maken hebt met een aflossingsvrije hypotheek, zodat je de juiste keuzes maakt.

Kan ik in het huis blijven wonen?

In de meeste gevallen kun je gewoon in de woning blijven wonen. Op een aflossingsvrije hypotheek doe je geen maandelijkse aflossingen, dus de maandlasten blijven betaalbaar. Oversluiten is niet altijd noodzakelijk, vooral als de hypotheek binnenkort afloopt. We vallen in herhaling, maar ook hier is het verstandig om advies in te winnen bij een hypotheekadviseur.

Is het mogelijk om tussentijds af te lossen op een aflossingsvrije hypotheek?

Bij het overlijden van je partner kun je in de meeste gevallen boetevrij aflossen, mits je over voldoende spaargeld beschikt. Hierdoor kun je je hypotheekschuld en maandelijkse rentelasten verlagen. 

Kan je een aflossingsvrije hypotheek meenemen?

In principe is het mogelijk om een aflossingsvrije hypotheek mee te nemen naar een nieuwe woning, maar je moet wel voldoen aan de voorwaarden die de hypotheekverstrekker stelt. Zo mag de aflossingsvrije hypotheek bij de meeste banken maximaal 50% van de woningwaarde zijn. Dit percentage is lager dan bij een annuïteitenhypotheek of lineaire hypotheek.

Verder gelden er ook nog andere voorwaarden, vraag ernaar bij je hypotheekverstrekker of maak een afspraak met een hypotheekadviseur. 

Lees hier meer over het meenemen van je hypotheek

Wat gebeurt er met een familiehypotheek bij overlijden?

Een familiehypotheek, bijvoorbeeld afgesloten bij de ouders van een van de partners, wordt beschouwd als onderdeel van de nalatenschap van de overleden partner. Als jij erfgenaam bent, dan erf je dus ook de verantwoordelijkheid voor het afbetalen van deze lening. 

Wat moet je doen als je erfgenaam bent van een familiehypotheek?

Het is belangrijk om in gesprek te gaan met de geldleners. Als zij willen dat de hypotheek wordt terugbetaald, kun je hiervoor mogelijk een nieuwe lening (hypotheek) afsluiten. In het ‘ergste’ geval kun je de woning verkopen en ze terugbetalen met de verkoopopbrengst. Bekijk altijd of er afspraken zijn gemaakt in een testament of via een overlijdensrisicoverzekering. 

Zijn er geen specifieke afspraken gemaakt, maar wil je toch in de woning blijven wonen, bespreek dan de mogelijkheden met de geldleners. Misschien gaan ze akkoord met een betalingsregeling, waardoor jij de maandlasten betaalbaar kunt houden. 

Het belang van een hypotheekadviseur

Schakel altijd met een hypotheekadviseur als je met dit vraagstuk te maken krijgt. Deze professional adviseert je over de juridische en financiële implicaties van de familiehypotheek na het overlijden van je partner. Jullie kunnen verschillende scenario’s bespreken, zoals het aflossen van de hypotheek, het aanpassen van de maandlasten, het verkopen van de woning of het regelen van een nieuwe lening om de hypotheek af te lossen. 

Een hypotheekadviseur kan je ook helpen bij het onderhandelen met de geldleners over betalingsregelingen en andere financiële oplossingen om de lasten beheersbaar te houden.

Ontdek meer over hypotheken

Hypotheek: alles waar je rekening mee moet houden bij het kopen én verkopen van je woning

Hypotheek meenemen naar nieuwe woning

Hypotheekgesprek

Hypotheekrente

Dubbele hypotheek

De kosten van een hypotheek

Hypotheekadviseurs vergelijken